Zo tegen het einde van 2021 is het bijna gelukt de ruim 90 miljoen REACT-EU middelen te beschikken, bijna alle openstellingen die op 15 februari opengingen zijn dan ook vol. Daarmee kunnen weer bijna 100 projecten van start. De afgelopen maanden waren we bij een groot aantal startgesprekken. Helaas kon ik niet bij alle gesprekken zijn vanwege de extreme drukte. We komen bij alle projecten waar we nu niet aan konden schuiven zeker nog langs. Helaas zitten we op het moment van schrijven weer grotendeels in de online modus vanwege oplaaiende besmettingen, maar het lukt het virus gelukkig niet om de enorme innovatiedrang van West-Nederland te temperen. De opbrengst van REACT EU is ronduit indrukwekkend. We zijn er nog niet! Kansen voor West III en het Just Transition Plan wachten al weer aan de voordeur om vol “duurzame” energie de belangrijke transitie naar een klimaatneutrale en circulaire economie te injecteren. Want door deze financiële vaccins ontstaat geen 2G samenleving maar een duurzame toekomst voor iedereen. Sterker nog, we zijn net voor de zomer gestart met de voucherregeling 5G. Recent hebben we daar nog weer de Voucherregeling Deltatechnologie https://www.kansenvoorwest2.nl/react-zuid-holland-regionaal-voucheropenstelling-vpdelta-klimaatadaptatie-groen/ aan toegevoegd . De gemeenteraad van Valkenburg (Limburg) was al op bezoek bij ons topproject The Green Village https://www.thegreenvillage.org om te kijken hoe rampen, zoals wateroverlast, droogte en hitte, met slimme deltatechnologie beheerst kunnen worden. We mogen en kunnen nu niet vertragen. De klimaattop in Schotland maakte dat in elk geval duidelijk. Ik roep u allen op om met voorstellen te komen voor de nieuwe programma’s in 2022. Op de eerste plaats voor het programma Kansen voor West III. De laatste onderhandelingen met Brussel worden gevoerd. Alle 8 de colleges hebben het programma vastgesteld en na indiening in december verwachten we goedkeuring in april. Eind april hopen we het loket te openen en er volgt vooraf een startdag, waarin we de plannen en calls ontvouwen. Middels een extra nieuwsbrief zullen we u daar op tijd voor waarschuwen. Daarnaast is besloten dat de Kansen voor West organisatie ook twee nieuwe programma’s mag gaan uitvoeren. Het gaat om het Just Transition Fund (JTF) voor de regio’s IJmond en Rijnmond. Als onderdeel van de Green Deal ontvangen beide gebieden 58,5 miljoen uit Europa om de gevolgen van de transitie naar een fossielvrije industrie. Momenteel zijn we in tientallen groepen hard bezig aan de voorbereiding en de inhoudelijke plannen voor beide regio’s. Deze plannen zijn tevens ingediend bij de Ministeries Economische Zaken en Klimaat (EZK) – en Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Het mooie is dat we met deze plannen de economische- en de sociale kant integraal aanvliegen. Laat het nu net Kansen voor West zijn die daar al sinds haar start ervaring mee heeft in het stedelijk luik van onze programma’s. Kort over JTF. Grofweg in te delen in drie onderdelen: Op de eerste plaats de decarbonisering van de bestaande industrie, daarnaast als tweede de diversificatie en stimulering van de groene en circulaire nieuwe industrie en als derde de arbeidsmarktgevolgen die het hiervoorgenoemde teweeg gaat brengen. De verwachting is dat de loketten voor deze plannen medio 2022 opengaan. We houden u op de hoogte. De afgelopen 4 maanden voerden we startgesprekken met de schitterende circulaire startups Harbour Oil, Xirqulate en Obbotec die gebruik maakten van REACT EU en al mooi passen in deze transitie. We gaven ook het startschot voor: Periscope; MMOX Smart, de Leerpraktijkcentra voor Rotterdam-Zuid; Circulair bio-composiet Duplicor; Digitaal, Dichtbij en Duurzaam; Cell Pro; TWIN; Klimaatwinst met Torrgreen; 2 Tokens Fase 2: Digital Farming; Fieldlab Reimagine Sports; de Cargoloop; Wings for Aid part 2; Smartfarm; de Mozartflat op Warmte; ILS configurator; Sol Mobilia en Blue Circular Water. Opvallend bij de REACT projecten is het grote “groene” gehalte en de vele ondernemers die in de latere TRL-fases nu doorzetten. Zo waren we in de zomer op de akkers in Flevoland om te kijken naar het eerst prototype van de volledig digitale en zelfrijdende wiedmachine van Andela Techniek. Ondernemers die met hart en ziel ervoor zorgen dat er juist ook voor de akker- en tuinbouw toekomst is in Nederland. Bijzonder is de aanpak van het Waterlab voor circulair water, waar overheden middels prijsvragen ondernemers uitdagen om met oplossingen te komen voor het gebruik van circulair water. Naast al deze mooie startseinen werden er ook projecten afgerond. Prachtige resultaten zijn gedeeld tijdens de eindgesprekken. Zo waren we eind september op Texel voor het eindgesprek van het fantastische project Port4Innovation. Daar werden we verrast met een lunch met op zilte grond geteelde producten. U leest er verder in deze nieuwsbrief meer over. In dit project Port4Innovation zijn naast een paar grote projecten rond zeewier en corrosie tal van innovatieve ondernemers op uiteenlopende wijze voorzien van advies en hulp bij hun ontwikkeling. Het project was een enorme impuls voor Noord-Holland Noord, waarvan we hopen dat die een vervolg krijgt. Een ander succesnummer was het project Routekaart naar Tokenfinanciering. Een relatief klein project dat ten onder neigde te gaan aan haar eigen succes. Er was teveel belangstelling voor de activiteiten in dit project. Vanuit vele hoeken, waardoor de jas een maatje te klein was. Gelukkig is er nu een vervolg in REACT EU. TBC de wereld uit, in Leusden, voerde in oktober haar eindgesprek. Ook hier succes, want de projectdoelen zijn ruim gehaald. De nieuwe diagnose apparatuur voor TBC komt in 2022 op de markt. Het vernieuwende betreft ondermeer dat het systeem in alle klimatologische omstandigheden werkt en direct uitleesbaar is. Het tweede project van JINC, deze keer de Utrechtse editie, is inmiddels afgerond. Bliksemstages en grote groepen leerlingen zijn bereikt. Met sollicitatietrainingen in de tekortsectoren. De verwachtingen zijn ruimschoots overtroffen. Tot slot waren we met het hele Kansen voor West team op de 11de van de 11de op projectbezoek bij een drietal GTI-projecten in de stad Utrecht. Daar bezochten we De Clique, het Techniek Experience Centre en Stadsbrouwerij RoodNoot. Elders in deze nieuwsbrief meer hierover. Wanneer je na zo’n dag naar huis gaat dan geldt het oude gezegde; “we weten weer waarvoor we het doen”. Wat een bevlogenheid bij deze ondernemers om de wereld een stukje beter en mooier te maken. Laat je inspireren in deze soms wat sombere corona-tijden, want we kunnen in West de kansen blijven grijpen voor een mooie toekomst.
Wij zijn er in elk geval klaar voor, want nu echt tot slot, kan ik melden dat we ons team met maar liefst drie toptalenten hebben uitgebreid. Met Martine Naaijen-Brouwer, die op 1 november bij ons begon, halen we een jong, maar in het Europese subsidie vak een al gepokt en gemazeld talent binnen. Per 1 januari en 1 februari starten nog twee nieuwe personen waardoor we op volle sterkte zijn voor 2022!
Salt Farm Foundation op Texel: De zoete smaak van zoute gronden.
Eetbare gewassen verbouwen op grond waar zout water in zit vergt kennis en inzicht. In Nederland, maar ook veel landen buiten Nederland, is er grote behoefte aan kennis over alternatieve verbouw van voedsel. Met de stijgende zeespiegel en de alsmaar groeiende wereldbevolking. Marc van Rijsselberghe legt uit waar de bijdrage van Salt Farm Foundation zichtbaar wordt en hoe het werkt. Dit bedrijf wordt vanuit Port4Innovation1 gesteund.
Marc vertelt: Nederland is nu veel te afhankelijk van zoetwater. Alles op alles wordt er nu aan gedaan om ons land zoet te houden. Dat proces is zeer waarschijnlijk niet blijvend haalbaar. De noodzaak van land met uitsluitend zoet water is minder groot als we gaan leren te boeren op grond die zowel zoet als zout water bevat. Een goede optie die daarnaast (zeer) veel kosten kan besparen. Verandering in een land waar een boer de zee als fout ziet en een visser de zee als goed maakt dat we als volk eerder angst voor zout water hebben dan dat we het omarmen. In dat gat springt Salt Farm Foundation. Kennis delen, een alternatief bieden. Angst wegnemen en zouthoudende grond omarmen. Bedenk dat we ons nu wel heel erg afhankelijk maken van zoet water en dat dat op termijn waarschijnlijk op de huidige manier niet meer mogelijk zal zijn.
Een aantal weetjes op een rij: - De afgelopen 100.000 jaar hebben we slib van de zee gekregen en daar leven we grotendeels op. - De zeespiegel zal zeer waarschijnlijk flink stijgen onder invloed van de opwarming van de aarde. Het gevolg is een stijgende zeespiegel. - Mais heeft per kilo opbrengst 2500 liter water nodig. Nu nog zoet water. Dat kan ook anders. - Om een koe te volgroeien is 3,5 mln. liter water in zijn / haar leven nodig. Dat is niet vol te houden met de huidige wijze van denken over veeteelt en landbouw.
Voor voedsel en water zijn er alternatieven nodig naast zoetwaterteelt om vol te houden wat we nu gewend zijn. Maar dan net even anders. Aangepast aan veranderende omstandigheden.
Wereldwijd is er 400 mln. hectare van de 1,5 miljard hectare verzilte grond te gebruiken voor gewassen die kunnen leven op zouthoudende grond. Dat is een oppervlakte van circa 5x Frankrijk. Landen en gebieden zoals Hongarije, de Himalaya, Pakistan, Bangladesh, India , Vietnam en diverse Afrikaanse landen met slecht waterbeheer hebben grote behoefte aan de kennis voor landbouw op zilte gronden.
Hoe het werkt: Er is een kenniscentrum opgericht waar jaarlijks 60 duizend bezoekers gebruik van maken. Daaruit volgden nu al 1500 praktijkadviezen aan boeren over de hele wereld. De boeren kunnen op een laagdrempelige- en kosten efficiënte manier zien wat ze kunnen gaan verbouwen op de grond die ze voor ogen voor hebben. Slechts een zoutmeter is nodig (te koop voor een bedrag rond de 7 euro) en daarna de beschikbaar gestelde tabellen wat er op die grond verbouwd kan worden. Met de beschikbare kennis uit het kenniscentrum wordt zichtbaar hoe de grond bewerkt moet worden en volgt vooral ook advies wat niet te doen, zoals traditionele kunstmesten en bestrijdingsmiddelen gebruiken. Door de stappen door te lopen weet men wat er verbouwd kan worden. - Op volledig zout water is vooral zeewier te verbouwen. - Brak water kan halofyten – zoutminnende – planten laten groeien. Denk aan zeekraal en lamsoor. - Bevat de grond 3/4 tot de helft aan zout water, dan is het mogelijk om kool, aardappel, wortel, tomaat, paksoi, graan en mais te laten groeien.
Landbouw op zoute gronden kan niet met landbouwtechnieken waarbij reguliere bestrijdingsmiddelen gebruikt worden. Uit den boze zelfs, want die middelen reageren anders op zoute grond. Kunstmest idem dito; maakt de grond veel zouter! Denk bij deze landbouw aan bemesting met bijvoorbeeld zeewier en andere technieken die vaak dichtbij voor handen zijn. Met een goede gewassen rassenkeuze kunnen we juist in Nederland uitstekend de toekomst aan met verzilting van de grond. Die gewassen zijn er volop en worden ook nog steeds uitgebreid. Marc geeft aan ook zelf zeer regelmatig de producten van eigen teelt te eten met zijn gezin. Misschien dat dit zelfs meehielp om zijn zoon olympisch kampioen windsurfen te laten worden!
Hyperloop voor cargo
De vraag naar transport is enorm gegroeid en dit zet de bestaande Europese transportsystemen onder druk. De economische groei is afhankelijk van transportinfrastructuur terwijl de uitstoot moet worden beperkt. Er is momenteel geen haalbaar duurzaam alternatief dat de groeiende vraag naar vervoer kan bijbenen zonder de doelstellingen van de EU voor koolstofarme economie in gevaar te brengen. Daarom ontwikkelt Hardt een nieuwe manier van transport: de hyperloop, een toekomstbestendig, betrouwbaar en emissievrij transport .
Hardt is een start-up uit Delft, opgericht in 2017 en sindsdien gerealiseerd: zeven patenten, de hyperloop technologie tot TRL 6 ontwikkeld en een testfaciliteit in Delft wat op lage snelheid alle kerntechnologieën kan bewijzen.
In januari 2021 heeft Hardt een convenant afgesloten met zo’n 30 partijen uit de regio West Nederland om gezamenlijk een hyperloop voor goederen (de zogenaamde Hyperloop voor cargo) in het westen van Nederland te ontwikkelen. De focus ligt op de drukke goederencorridor tussen de regio’s Rotterdam en Amsterdam. De hyperloop zorgt er voor dat er minder CO2 uitstoot zal zijn door afname van vervuilend transport. De luchtkwaliteit zal daardoor verbeteren. Als neveneffect zijn er mogelijk minder onderhoudskosten aan de weg en daarnaast minder files. Een mogelijke route van Schiphol naar Naaldwijk betekent een vermindering van 15% verkeer en 30.000 ton CO2.
Het doel van dit project is om de logistieke afhandeling van een hyperloop voor cargo door te ontwikkelen en de integratie in het bestaande logistieke netwerk in de regio West-Nederland te testen. Het voertuig en het laden en lossen zijn cruciale aspecten van het hyperloop systeem. Als de integratie van het systeem niet goed is en de hyperloop niet aansluit bij de systemen van een gebruiker, zal dit ten koste gaan van de toegevoegde waarde. Daarom is het essentieel dat Hardt deze stap zet. Hardt zal in gesprek gaan met verschillende stakeholders (met name overheden en de logistieke sector) om een set van eisen op te stellen. Aan de hand van hun feedback wordt een demonstrator prototype gemaakt, welke getest en gevalideerd zal worden bij potentiële eindgebruikers in West-Nederland. De feedback die hieruit voortvloeit, wordt geïntegreerd in het uiteindelijke ontwerp voor het hyperloop systeem.
• Het project richt zich op de doorontwikkeling van Hyperloop technologie richting een eerste toepassing in de markt voor de logistieke sector. Hardt richt zich met name op verduurzaming in de mobiliteitssector. Als Hardt slaagt in deze opzet, betekent dat de creatie en groei van een nieuwe industrie met directe en indirecte positieve gevolgen voor de regio, zoals werkgelegenheid, verbeterde infrastructuur, uitstootvermindering en betere luchtkwaliteit. • Hyperloop is een uitermate innovatief concept. Hardt heeft al een aantal patenten aangevraagd en gepubliceerd om haar concurrentiepositie te versterken. Er zijn slechts een aantal andere hyperloopbedrijven in de wereld. Hardt heeft een unieke strategie om als eerste een hyperloopsysteem voor cargo te introduceren. De route in West-Nederland zou de eerste cargo hyperlooproute ter wereld zijn. • De business case is geschreven op het niveau van Hardt en geeft aan dat er potentie is met betrekking tot de financiële kant van hyperloop. Er is al interesse vanuit infrastructuurinvesteerders om te investeren in de aanleg van hyperlooptrajecten. De gemiddelde Internal Rate of Return is onderzocht en ligt tussen de 10% – 15% afhankelijk van het project. Het huidige project is een voorwaarde voor het succes van de hyperloop voor cargo als product en dus de business case in het geheel. • Hyperloop maakt gebruik van magneten in een lagedruk omgeving. Hierdoor is er weinig weerstand, waardoor een efficiënt systeem ontstaat. Door de elektrische aandrijving is de hyperloop voor cargo het duurzame alternatief voor vrachtvervoer over de weg en via de lucht.
Het totale project is gebudgetteerd op 1.513.803 EUR. De looptijd van het project is van februari 2021 tot en met december 2023. Hardt voert dit project zelfstandig uit, maar werkt bij het project nauw samen met verschillende stakeholders uit de regio West-Nederland waar Hardt voornemens is een eerste hyperlooproute te implementeren.
Drie Utrechtse GTI projecten bezocht met het team KvW
Donderdag 11 november 2021 verzorgde KvW Utrecht voor de intern betrokkenen een bezoek aan drie Utrechtse GTI- projecten (Geintegreerde Territoriale Initiatieven). Projecten waarin gewerkt wordt aan oplossingen voor (jeugd)werkloosheid, mismatch met de arbeidsmarkt, slechte vestigingsvoorwaarden. De bezochte projecten bevatten onderdelen daarvan.
Als eerste werd bezocht;
De Clique . De Clique werkt aan een circulair ecosysteem dat lokaal beschikbare reststromen inzet als nieuwe grondstoffen voor het voeden kleden en bouwen van de stad. Ze verbinden daarnaast leveranciers van circulaire afval met elkaar en hebben de ambitie tot uitbreiding in heel Nederland. In stedelijke gebieden wordt een derde van de inkomende voedsel- en verpakkingsstromen via omslachtige verkeersbewegingen weer afgevoerd en laagwaardig vernietigd in verbrandingsovens. Daarmee wordt de potentie van deze reststromen nauwelijks benut voor de productie van nieuwe, hoogwaardige producten. Met deze aanpak die is gericht op een circulaire economie heeft De Clique in week 45 tevens de Utrecht Region prijs voor Impact Startup of the Year gewonnen.
Het Techniek Experience Center Bijzonder aan dit bedrijf is dat in tegenstelling tot vele andere experience centers deelenemers een eindproduct kunnen vervaardigen. Een product wat je kunt gebruiken en mee kunt nemen. Jongeren worden geïnspireerd om te bouwen aan de toekomst. In Overvecht is de werkloosheid onder jongeren relatief hoog. Met het vooruitzicht van grote investeringen in verduurzaming van de wijk biedt een loopbaan in de bouw en techniek een duurzaam arbeidsperspectief.
De oude stadsboerderij RoodNoot (vlak bij de zgn Gele Brug) wordt gerestaureerd. De eigenaren zijn samen met studenten van de HKU en toekomstige medewerkers de boerderij aan het verbouwen en inrichten als een stadsbrouwerij met een horeca voorziening. Het wordt een culturele ontmoetingsplek op de cultuuras Leidse Rijn. Sociale inclusie staat voorop in dit project. Mensen met een zeer grote afstand tot de arbeidsmarkt krijgen hier een kans op serieus werk.
Vermelden van logo EU en KvW op uw gesteunde project
Wist u dat als u steun ontvangt vanuit gelden van de EU, u verplicht bent dat te laten zien? Zowel op digitale uitingen, een gebouw, uw entree. Krijgt u dit via Kansen voor West dan is het wenselijk, niet verplicht, het Kansen voor West logo te laten zien en verplicht om het EU logo te plaatsen, met de juiste tekst (algemeen EFRO of met de tekst die hoort bij REACT EU, Covid gerelateerd). De reden waarom de logo's zichtbaar gemaakt moeten worden is omdat u publiek geld ontvangt en men daar notie van kan nemen. De logo's EU en Kansen voor West zijn te downloaden van de website www.kansenvoorwest2.nl > documenten.
